Afgelopen zomer was ik in Duitsland vlakbij de rivier de neckar. Hier gingen we in de buurt kayakken en andere watersporten beoefenen. Dit was een soort uitje met mijn vader, aangezien ik net mijn eerste echte ‘grote mensen baan’ heb gekregen. Toen ik met dat nieuws kwam moest dat natuurlijk gevierd worden met een weekendje kayakken in het mooie Duitsland.
Het krijgen van de nieuwe baan ging niet zomaar. Eerst het zoeken was al een heel karwei, maar vervolgens moet je ook nog een mooie motivatiebrief schrijven van rond de 1000 woorden. Hier heb ik toen veel tijd in gestoken omdat deze baan mij echt leuk leek. Tijdens mijn eerste werkdag daar, kwam ik gelijk een nieuwe term tegen wat veel gebruikt werd bij dat bedrijf: supervisie. Het eerste wat in mij opkwam was de vraag wat is supervisie? Er werd mij al snel uitgelegd dat dit te maken heeft met het persoonlijke leertraject waarbij je onder leiding van een supervisor (ook wel een deskundige) gaat reflecteren op je eigen beroepsmatig handelen. Door deze supervisie kan je jouw eigen stijl van werken verbeteren. Tijdens het werken heb je veel contact met je collega’s en uiteindelijk zul je daarmee altijd ook jezelf tegenkomen, met al je goede en minder goede kanten. Zo zul je namelijk je kwaliteiten gaan zien, maar ook de nog niet voldoende ontwikkelde kanten van jezelf. En alles van jezelf, je humeur, je persoon, maar ook je uitstraling roept iets bij de anderen op wat zowel een positieve als een negatieve invloed kan zijn in het hebben van contact met je collega’s. Het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn, want wat brengt jouw gedrag nu eigenlijk bij de ander teweeg? En wat doet het gedrag van die ander bij jou zelf? Dit zijn vragen die bij supervisie dus veel naar voren komen. De supervisie gaat je namelijk leren om meer en goed na te denken over jezelf en hij laat je ontdekken wie jij nou werkelijk bent. Dit alles doet hij door jou naar jezelf te laten kijken en je te laten reflecteren op je eigen functioneren. Hierdoor kan je allemaal dingen van een over jezelf leren, wat een goede invloed kan hebben op het eigen beroepsmatig handelen en jouw stijl van werken.
De verschillende aspecten van supervisie
Er zijn een heel aantal verschillende definities van supervisie. Zo is er ook een groot scala aan verschillende opvattingen wat een supervisor nou eigenlijk zou moeten doen. Een paar punten komen steeds weer terug wanneer supervisors en hun cliënten het hebben over de verschillende aspecten van supervisie. Als eerste is supervisie een aan beroepsmatig functioneren gerelateerde vorm van begeleiding welke vervolgens gericht is op het leren van werkervaringen, waarbij de nadruk ligt op het leren van de ervaringen. Als tweede is de reflectie (welke vaak schriftelijk zijn vorm krijgt) van groot belang bij het complete leerproces. Ook wordt supervisie gegeven met het oog op het professioneel functioneren. Hierbij is het de bedoeling dat uiteindelijk de kwaliteit van de dienstverlening van de supervisant zal gaan verbeteren. Daarnaast stimuleert supervisie de zelfsturing in leren en presteren. Het behaalde resultaat van supervisie is namelijk dat de supervisant uiteindelijk volledig zelfstandig een bepaald beroep op een verantwoordelijke manier kan gaan uitvoeren, en dat hij al zelfsturend het eigen leerproces zal kunnen vormgeven om zichzelf zo professioneel steeds meer te gaan verbeteren. Hierbij zal een bepaalde supervisorische werkstructuur bij gebruikt worden om dit alles goed te kunnen behalen.
Er zijn verschillende manieren waarop een supervisor je vragen zal kunnen stellen om het te hebben over het bepaalde probleem waar je over praat. Zo kan je procedureel een vraag stellen waarbij je eigenlijk wordt gevraagd of je het over een bepaald iets in je probleemstelling wilt hebben. Ook kunnen de vragen gesteld worden gericht op ervaringen, gericht op belevingen, met het oog op verantwoordelijkheden, onderzoeken naar de context, provocerend, suggererend, ondernemend en adviserend op inhoud. Samen met de supervisor kun je door middel van dit soort vragen je eigen leerproces verbeteren en zo persoonlijk ook je kwaliteiten verbeteren.
Supervisie kan plaatsvinden als een een op een gesprek, maar het kan ook in groepsverband waarbij de supervisor dan een klein groepje van maximaal vier supervisanten bij zich heeft. Beide hebben zo hun voordelen en nadelen wat elk persoon voor zichzelf zal moeten beoordelen. Wanneer je de supervisie in een groep hebt, zul je ook ervaringen en denkwijzen van de andere horen en kan je misschien ook wel dingen daarvan oppakken. Maar aan de andere kant is het dan minder gericht op alleen jijzelf, waardoor het volledige proces misschien langer zou kunnen duren.